در المنجد معانی دیگری نیز برای ماده "وقف یقف" ذکر شده که یکی از آن معانی که ظاهرا معمول نیز می باشد این است که مثلا گفته می شود شما بر این امر واقف هستید یعنی مطلع و آگاه هستید پس معلوم می شود "وقف یقف" به معنای " فَهِمَ و عَلِمَ " نیز استعمال می شود و همچنین در خواندن قران کریم وقف به معنای توقف در مقابل وصل نیز استعمال می شود خلاصه معانی متعددی در لغت برای وقف ذکر شده است.

نکته: ماهیت وقف همان عقدی است که إنشاء می شود و ما بعدا خواهیم خواند و این تعاریف و معانی در واقع لازم و ثمره ی همان عقد وقف می باشند.

فقهاء ما در کتب فقهی خودشان مثل تذکره و ریاض و امثال ذلک برای اثبات وقف به ادله اربعه یعنی کتاب و سنت و اجماع و عقل استدلال کرده اند که ما باید یک به یک این ادله را مورد بررسی قرار بدهیم.

اما " کتاباً " دو دسته از آیات قران کریم ذکر شده است، مثلا در جلد 7 ریاض طبع جدید دو آیه ذکر شده؛ اول:﴿وافعلوا الخیر﴾ (1) و دوم:﴿و ما تنفقوا من خیر فلأنفسکم﴾ (2) ، به نظر بنده ذکر آیات به این صورت اشکال دارد زیرا بحث ما در صغری یعنی اینکه آیا وقف مشروعیت دارد یا اینکه ثواب دارد یا فضیلت دارد یا نه می باشد اما این آیات کبری را ذکر کرده اند و استدلال و تمسک به کبری برای اثبات صغری صحیح نیست مثلا ما شک داریم که زید عالم است یا نه و بعد تمسک کنیم به "اکرم العالم" و بگوئیم زید واجب الاکرام است که این درست نیست زیرا ما شک داریم که اصلا زید عالم است یانه پس تمسک به کبری برای اثبات صغری صحیح نمی باشد، و اما مقدس اردبیلی نیز در "زبده البیان" می فرماید ما آیات زیادی در این رابطه داریم من جمله این آیه شریفه :﴿لَنْ تَنالُوا الْبِرَّ حَتَّی تُنْفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ وَ ما تُنْفِقُوا مِنْ شَیْ ءٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلیمٌ﴾ (3) و یا این آیه شریفه:﴿ وَ ما تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِکُمْ مِنْ خَیْرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللَّهِ هُوَ خَیْراً وَ أَعْظَمَ أَجْراً وَ اسْتَغْفِرُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحیمٌ﴾ (4) و یا این آیه شریفه:﴿ لَیْسَ الْبِرَّ أَنْ تُوَلُّوا وُجُوهَکُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ ﴾ (5) در تفسیر المیزان مطالب خوب و مفصلی در تفسیر این آیه شریفه ذکر شده که مراجعه و مطالعه بفرمائید، علی أیِّ حال تمام این آیاتی که مقدس اردبیلی نیز ذکر کرده کبریات می باشند و ما نمی توانیم به کبریات برای اثبات صغریات تمسک کنیم.

ص: 2